De elektrische bestelauto kan veel betekenen voor de leefbaarheid van de binnenstad. Maar met het Sustaineer-concept gaat Mercedes-Benz nog veel verder en maakt een inspirerende, meest duurzame Sprinter ooit. Bestelauto hoorde de visie aan en kon live kennismaken met de Sustaineer.
De Sustaineer (samensmelting van Sustainability Pioneer) gaat uit van de huidige Mercedes-Benz eSprinter, maar is dan verder verrijkt met talrijke innovaties om de kwaliteit van leven in steden te verbeteren. Maar het welzijn en de gezondheid van de bestuurder hebben de aandacht van Mercedes-Benz. En natuurlijk: praktische oplossingen voor het werk van elke dag zitten ook verwerkt in de Sustaineer. Marcus Breitschwerdt, hoofd Mercedes-Benz Vans: “In 2025 zul al onze bestelauto’s elektrisch zijn, en in 2039 willen we bestelauto’s over de hele lifecycle CO2-neutraal laten zijn. We werken er hard aan om dat te realiseren.”
Door de elektrische aandrijving van de Sustaineer, gelijk aan die van de eSprinter, is er vanzelfsprekend zero-emissie vanuit de aandrijflijn. Maar een auto scheidt nog meer uit: fijnstof bijvoorbeeld. De Sustaineer heeft twee filters om fijnstof en andere schadelijke stoffen uit de lucht te halen. Eentje aan de voorkant van de auto, die werkt tijdens het rijden, maar ook tijdens het opladen van de accu’s. En een grotere module bij de achteras. Dit filter haalt fijnstof en kleine deeltje die het voertuig zelf produceert, maar ook dat van andere voertuigen, uit de lucht. De filtersystemen werden ontwikkeld in samenwerking met Mann + Hummel, die dergelijke filters ook al eens monteerden op de Streetscooter. Nu kunnen ze echter op serieproductie-auto’s gemonteerd worden. De filters besparen de helft van de uitstoot van 10PM-deeltjes. Daarvan gebeurt 15 procent tijdens het rijden en maar liefst 35 procent bij het laden van de accu’s. Het is waar: met de Sustaineer kun je de lucht in de stad schoner maken, terwijl je bestelauto geparkeerd staat! De filters moeten wel elke zes tot 12 maanden gereinigd worden. Door recuperatie bij het loslaten van het stroompedaal is energie terug te winnen, dus het rempedaal gebruiken is minder nodig. Toch is ook gedacht aan het optimaliseren van de remschijven, ze zijn van gegoten ijzer en met keramiek gecoat zodat er minder remstof ontstaat. Minder deeltjes komen er ook vrij door het monteren van Continental banden met minder rolweerstand.
Mercedes-Benz wil bij haar toekomstige bestelauto’s uitgaan van de drie R’s – reduce, recycle, reuse. Een goed voorbeeld daarvan op de Sustaineer is de bodemplaat, die is gemaakt van gerecycled propyleen en biobased plastic gemaakt van huis- en bandenafval. Het leer op het stuurwiel in de Sustaineer is gemaakt van vegan leer. In de laadruimte zien we materialen die gemaakt zijn van stro, hout uit verantwoorde houtkap. Ook zijn watergebaseerde lakken gebruikt.
Het meest interessante als het gaat om hergebruik van materialen is dat Mercedes-Benz op de Sustaineer een reparatieconcept introduceert om de levensduur van de hoogspanningsaccu’s verlengen. Dit concept wordt in de tweede helft van 2022 uitgerold in alle bestelwagensegmenten van Mercedes-Benz. Zo komt bij de 3 R’s nog een vierde ‘Repair. Mercedes-Benz Vans dringt er ook op aan om accu’s zoveel mogelijk te recyclen. Het doel is om tegen 2030 het gebruik van primaire hulpbronnen in aandrijfsystemen en batterijtechnologie met 40 procent te verminderen in vergelijking met de huidige cijfers. Om de mensenrechten te beschermen, gaat Mercedes-Benz Vans in de toekomst alleen lithium- en kobalthoudende accucellen betrekken uit gecertificeerde mijnen. Bovendien zal elke fase van de toeleveringsketen van accucelaanbieders worden geïnspecteerd volgens de OESO-richtlijnen.
Ook interessant zijn de zonnepanelen die in de Sustaineer zijn verwerkt. Op het dak en boven de voorruit zijn flinterdunne zonnecellen gemonteerd op een carbon ondergrond., laat dr. Kartsten Funk zien. “Daarvoor is plaatwerk verwijderd, maar de zonnepanelen zijn net zo sterk als het glas in deze Sustaineer. Kapotte zonnecellen kunnen gerepareerd worden, daarvoor hoeft niet de hele plaat vervangen te worden.” De zonnepanelen hebben een vermogen van 850 watt en een jaaropbrengst van 828 kWh in Zuid-Duitsland. “Op plaatsen waar de zon veel schijnt is die opbrengst natuurlijk groter. In Sevilla, Spanje is dat bijvoorbeeld 1259 kWh per jaar. Daar kunnen de zonnepanelen wel tot 2.500 km extra actieradius opleveren. In Stockholm is dat veel minder, zo’n 220 km extra per jaar.” De zonnepanelen op de Sustaineer zijn ontwikkeld in samenwerking met het Fraunhofer Institut.
Als we rond de Sustaineer lopen, vallen ons een paar zaken op. Aan de rechterzijkant zit geen schuifdeur meer, maar twee ‘speed delivery doors’, met een druk op de knop of naar wens automatisch openklappende deuren die de bestuurder makkelijk in en uit de laadruimte laat stappen. Hij kan sowieso ook al makkelijk de laadruimte in dankzijn de schuifdeur tussen cabine en laadruimte. De speed delivery door zagen we al eerder op concepts van de eSprinter en deze slimme innovatie is tegenwoordig ook gewoon te koop. Het tweede dat opvalt is het ontbreken van zijspiegels. De Sustaineer heeft net als de Mercedes-Benz Actros vrachtwagen een MirrorCam systeem, bestaande uit camera’s aan de buitenkant en schermen in de cabine. Op de plek waar normaal de zijspiegels zitten, zijn nu camera’s gemonteerd die veel kleiner van omvang zijn. Dat scheelt luchtweerstand. De beeldkwaliteit van camera’s en schermen is uitstekend blijkt als we binnen gaan zitten. Daar zien we op de plek van de achteruitkijkspiegel nog een scherm, dat verbonden is met de camera achter op het voertuig. Zo hebben we, of er nu glas in de achterdeuren zit of niet, altijd een prima blik op wat er zich achter de auto afspeelt. Het scherm is, hoe passend, vormgegeven als de oude achteruitkijkspiegel. Een deel van het scherm geeft een ander beeld; het gunt de chauffeur een blik in de laadruimte. Ook handig is het scherm bij de speed delivery doors. Die biedt een blik op wat er zich aan de rechterkant van de Sustaineer afspeelt. Wel zo veilig als de chauffeur annex pakketbezorger met een pakket in de handen snel de laadruimte wil verlaten.
In de cabine zien we een aantal zaken waarin de Sustaineer verschilt van de Sprinter zoals we die kennen. Ten eerste natuurlijk de schermen van de MirrorCam. Die zijn geplaatst tegen de bovenste rand van het raam. Niet de meest natuurlijke plek om te kijken, maar volgens Stephan Zawadzki van Mercedes-Benz went deze plek snel. Boven de chauffeursstoel zien we een lamp die een blauwig licht afgeeft. Het licht simuleert daglicht, wat ervoor moet zorgen dat de chauffeur alert blijft. De Sustaineer is ook gericht op comfort, op het welzijn van de chauffeur. Bestelauto’s met een verbrandingsmotor kunnen het interieur verwarmen met warmte uit die motor. Bij een elektrische aandrijflijn is dit zo goed als onmogelijk. Verwarmbare stoelen en een verwarmbaar stuur kennen we al langer en zitten ook op de Sustaineer. Een absolute primeur is echter de verwarmbare veiligheidsgordel. In drie standen zorgt deze gordel ervoor, samen met de gekoppelde stoelverwarming, dat de chauffeur zo snel mogelijk zich comfortabel voelt in de stoel. “De veiligheidsgordel heeft een vermogen van 70 watt, voldoende om het snel lekker warm te hebben, zeker als je een eventuele jas uittrekt”, zegt Cyril Domisse, bij Mercedes-Benz Vans verantwoordelijk voor ‘body heating’. In de cabine blijft de lucht ook zuiver omdat die gefilterd wordt door het filter achter de grille van de Sustaineer. Daarmee worden tevens nare geurtjes die mogelijk binnendringen tegengehouden.
De Mercedes-Benz Sustaineer is een conceptvoertuig dat laat zien hoe de elektrische bestelauto voor stadslogistiek van de toekomst er uit kan zien. Misschien zullen we niet alle noviteiten in de praktijk gaan terugzien, maar als wij het zo inschatten heeft de MirrorCam de beste kans om op pakweg de volgende generatie Sprinter gemonteerd te worden. O, en die veiligheidsgordel natuurlijk. Lekker warm.
