De Nederlandse regering ziet af van de invoering van gepersonaliseerde kentekens. Uit een recent onderzoek, uitgevoerd door Significant Groep in samenwerking met de RDW, blijkt dat de invoering te duur en complex is, terwijl de verwachte opbrengsten relatief beperkt zijn.
In januari 2024 werd een motie van Kamerlid Heutink aangenomen waarin de regering werd verzocht de invoering van gepersonaliseerde kentekens te onderzoeken. Dit onderzoek richtte zich op zowel voertuiggebonden als persoonsgebonden kentekens en analyseerde de technische, financiële en juridische gevolgen van de invoering.
De studie, waarin ook ervaringen uit België en het Verenigd Koninkrijk werden meegenomen, concludeert dat een dergelijk systeem technisch mogelijk is. De implementatie zou echter hoge kosten met zich meebrengen, variërend van enkele tientallen miljoenen tot boven de honderd miljoen euro. Daarnaast zou de jaarlijkse exploitatie ook tientallen miljoenen euro’s bedragen.
Drie varianten onderzocht
Het onderzoek keek naar drie mogelijke varianten:
- Voertuiggebonden gepersonaliseerd kenteken: Eerste eigenaar kiest het kenteken, dat bij verkoop van het voertuig meegaat naar de nieuwe eigenaar.
- Schaduwkenteken: Een extra gepersonaliseerd kenteken dat tijdelijk op een voertuig kan worden gebruikt.
- Volledig persoonsgebonden kenteken: Een kenteken gekoppeld aan een persoon, dat bij aankoop van een nieuw voertuig meeverhuist.
Met name de derde variant zou een ingrijpende wijziging betekenen en grote gevolgen hebben voor de RDW, de Belastingdienst, verzekeraars en handhavingsinstanties. De kosten voor de Belastingdienst alleen al zouden kunnen oplopen tot meer dan 100 miljoen euro.
Onvoldoende baten
Hoewel gepersonaliseerde kentekens in België en het VK populair zijn, zou de invoering in Nederland geen substantiële financiële voordelen opleveren. In België betalen automobilisten een vaste prijs van €1.000 per gepersonaliseerd kenteken, terwijl in het VK een veilingsysteem wordt gebruikt. Extrapolatie van die modellen naar Nederland laat zien dat de jaarlijkse baten tussen de €7,5 miljoen en €12,5 miljoen zouden liggen bij een vaste prijsstelling, en tussen de €41,8 miljoen en €69,7 miljoen bij een veilingmodel. Dit weegt niet op tegen de hoge implementatiekosten.
Onpraktisch en fraudegevoelig
Naast de financiële bezwaren noemt het rapport ook praktische nadelen. Het huidige kentekensysteem is gestandaardiseerd en daardoor minder fraudegevoelig. Gepersonaliseerde kentekens kunnen de herkenning door automatische nummerplaatherkenningssystemen bemoeilijken. Bovendien kan het beoordelen van ongewenste kentekencombinaties, zoals aanstootgevende of discriminerende teksten, tot juridische en administratieve complicaties leiden.
Geen verdere actie
Gezien de hoge kosten, de beperkte baten en de negatieve impact op bestaande systemen, heeft de regering besloten om de plannen voor gepersonaliseerde kentekens niet verder te ontwikkelen. Voorlopig blijft Nederland dus vasthouden aan het huidige kentekensysteem.
